Het raken van de juiste snaar
‘Ik vind de ingewikkeldste kinderen vaak juist het leukst’, grinnikt Caroline. ‘Klinkt misschien gek hé? Maar om die kinderen te bereiken moet je soms hele creatieve oplossingen zoeken. Meestal zoek ik die samen met het kind. We zoeken naar wat hij of zij nodig heeft om zich veilig te voelen en goed in zijn of haar vel te zitten. De onderwijsresultaten volgen vaak dan vanzelf.’
‘Dat vraagt wel wat van de leerkracht, dat lukt je niet van de een op de andere dag’, vertelt Caroline Smits. Zij is leerkracht met inmiddels 17 jaar ervaring op de Jan Bunnikschool in Lopik.
‘Pedagogisch tact is iets dat je van nature hebt en gelukkig ook kunt trainen’, zegt Caroline. ‘De juiste uitstraling is heel belangrijk. Het moet ‘echt’ zijn en ook zo aanvoelen voor de kinderen. Wat dat dan precies is, is moeilijk te omschrijven. Je neemt als leerkracht je verantwoordelijkheid en zoekt continu naar manieren waarop je het kind bereikt. Ik leg in de klas de focus op positief gedrag en vraag kinderen wat zij nodig hebben om dat gedrag te vertonen. Vaak denk je, zeker een startende leerkracht, dat in een stille klas controle heerst en dus het beste is, maar er is ook zoiets als ‘acceptabel rumoer’.
Tactisch bijsturen
Ik laat de kinderen vaak samenwerken en dan is het iets onrustiger, maar van het samenwerken leren kinderen vaak het meest,’ legt Caroline uit. ‘Ik bepaal heel duidelijk de kaders in de klas waarbinnen de kinderen vrijheid hebben. Zo geef ik naarmate de kinderen ouder worden meer verantwoordelijkheid aan de kinderen. Als de motivatie van binnenuit komt, werkt het veel beter. Lukt dit niet, dan heb je natuurlijk als leerkracht de plicht om tactisch bij te sturen.
Groter geheel
Bij de benadering van kinderen moet je ook zicht op het grotere geheel houden. Wat is er in de thuissituatie aan de hand? Als een kind zijn hoofd vol zit, is er geen ruimte meer voor nieuwe leerstof. Zorg dat je aandacht hebt voor de kinderen, wat hebben ze nodig om te kunnen groeien op sociaal en cognitief gebied. Elk kind kan in de juiste omgeving en met passende hulp groeien, al is het met hele kleine stapjes.’
